نوار درب ضدحریق: ویژگیها، کاربردها و استانداردهای ضروری
نوارهای دور درِ ضدحریق چه ویژگیهایی باید داشته باشند؟ | راهنمای کامل انتخاب و استانداردها
در سالهای اخیر، اهمیت ایمنی در برابر آتشسوزی در ساختمانهای مسکونی، اداری و صنعتی بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. یکی از اصلیترین اجزای سیستم ایمنی حریق، دربهای ضدحریق هستند که وظیفه جلوگیری از گسترش آتش، دود و حرارت را بر عهده دارند. اما نکتهای که اغلب نادیده گرفته میشود این است که عملکرد صحیح درب ضدحریق تنها به ورق، چهارچوب یا قفل آن وابسته نیست، بلکه نوارهای دور درِ ضدحریق نقش بسیار حیاتی در تکمیل این عملکرد دارند. استفاده از نوار استاندارد و باکیفیت میتواند تفاوت میان مهار آتش و گسترش فاجعهبار آن باشد.
نوار دور درِ ضدحریق چیست؟
نوار دور درِ ضدحریق، نواری از جنس مواد مقاوم در برابر حرارت است که در اطراف لبههای در یا چهارچوب نصب میشود. این نوارها در حالت عادی غیرفعال هستند، اما هنگام افزایش دما در زمان آتشسوزی، منبسط شده و تمام درزهای اطراف در را مسدود میکنند. هدف اصلی این نوارها جلوگیری از عبور شعله، دود و گازهای سمی به فضاهای مجاور است.
اهمیت استفاده از نوار استاندارد در دربهای ضدحریق
عدم استفاده از نوار مناسب یا نصب نادرست آن باعث میشود حتی یک درب ضدحریق با بدنه مقاوم نیز کارایی لازم را نداشته باشد. در بسیاری از آتشسوزیها، عامل اصلی تلفات انسانی دود و گازهای سمی است، نه شعله مستقیم. نوار دور درِ ضدحریق با مسدود کردن شکافها، زمان تخلیه ایمن ساختمان را افزایش داده و از گسترش حریق جلوگیری میکند.
ویژگیهای مهم نوارهای دور درِ ضدحریق استاندارد
- خاصیت منبسط شوندگی (Intumescent)
مهمترین ویژگی نوارهای ضدحریق، قابلیت انبساط در دمای بالا است. این نوارها معمولاً در دمای حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ درجه سانتیگراد فعال شده و تا چند برابر حجم اولیه خود منبسط میشوند. این انبساط باعث پر شدن کامل درز بین در و چهارچوب شده و مسیر عبور آتش و دود را میبندد.
- مقاومت حرارتی بالا
نوارهای استاندارد باید توانایی تحمل دماهای بسیار بالا را داشته باشند. بسته به نوع درب، این نوارها باید حداقل ۳۰، ۶۰، ۹۰ یا ۱۲۰ دقیقه در برابر حرارت مستقیم مقاومت کنند، بدون آنکه ذوب شوند یا خاصیت خود را از دست بدهند.
- جلوگیری از عبور دود و گازهای سمی
یکی از مهمترین وظایف نوار دور درِ ضدحریق، کنترل دود است. نوارهای باکیفیت از عبور دود سرد و گرم جلوگیری کرده و مانع انتشار گازهای سمی به راهپلهها، راهروها و فضاهای امن میشوند. این ویژگی نقش بسیار مهمی در کاهش تلفات انسانی دارد.
- سازگاری با نوع درب ضدحریق
نوار مناسب باید با نوع درب کاملاً سازگار باشد. نوارهای دور در برای دربهای فلزی، چوبی یا کامپوزیتی طراحیهای متفاوتی دارند و باید بهگونهای انتخاب شوند که:
- مانع باز و بسته شدن در نشوند
- به چهارچوب یا لبه در آسیب نزنند
- عملکرد مکانیکی در را مختل نکنند
- دوام و طول عمر بالا
نوارهای دور درِ ضدحریق باید در شرایط محیطی مختلف عملکرد خود را حفظ کنند. یک نوار استاندارد نباید در برابر:
- رطوبت
- تغییرات دمایی
- گردوغبار و آلودگی
- خاصیت خود را از دست بدهد یا شکننده شود.
- دارا بودن تاییدیه و استاندارد معتبر
یکی از مهمترین معیارهای انتخاب نوار دور در، داشتن گواهینامههای معتبر بینالمللی یا ملی است. از جمله استانداردهای رایج میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
BS EN 1634
UL
Certifire
استاندارد ملی ایران
استفاده از نوار بدون تاییدیه، میتواند باعث رد شدن درب ضدحریق در تستهای ایمنی شود.
- نصب صحیح و اصولی
حتی بهترین نوار ضدحریق، در صورت نصب غیراصولی کارایی نخواهد داشت. نصب استاندارد شامل:
برش دقیق نوار
اتصال کامل بدون فاصله
عدم آسیب به نوار هنگام اجرا
است و باید توسط افراد متخصص انجام شود.
اشتباهات رایج در انتخاب نوار دور درِ ضدحریق
در بازار، اشتباهات متداولی مشاهده میشود که ایمنی درب را بهشدت کاهش میدهد، از جمله:
استفاده از نوارهای معمولی بهجای نوار ضدحریق
حذف نوار برای کاهش هزینه
استفاده از محصولات بیکیفیت و بدون تست
نصب نادرست و غیراستاندارد
جمعبندی
نوارهای دور درِ ضدحریق شاید در ظاهر جزئی کوچک به نظر برسند، اما در واقع یکی از حیاتیترین اجزای سیستم ایمنی حریق هستند. انتخاب نوار استاندارد، مقاوم، دارای خاصیت منبسطشوندگی و نصب صحیح آن، نقش مهمی در عملکرد واقعی دربهای ضدحریق دارد. توجه به این جزئیات، میتواند جان انسانها و سرمایههای ساختمانی را در زمان بحران نجات دهد.
